Trong thế kỷ 21, kỹ năng làm việc nhóm là một trong những yếu tố quan trọng ảnh hưởng trực tiếp đến sự thành công của học sinh trong học tập và công việc sau này. Làm việc nhóm không chỉ giúp học sinh hoàn thành nhiệm vụ hiệu quả hơn, mà còn giúp phát triển kỹ năng giao tiếp, lắng nghe và quản lý thời gian. Với các cách tiếp cận mới trong giáo dục, định hướng Giáo dục STEM (Science, Technology, Engineering, and Mathematics) đã được xem là một công cụ thiết thực để rèn luyện những kỹ năng này.
Các dự án STEM yêu cầu học sinh phải phối hợp với nhau để giải quyết những vấn đề phức tạp, từ đó nâng cao hiệu quả làm việc nhóm trong quá trình thực hiện.
Không chỉ dừng lại ở các kiến thức, năng lực và tư duy về khoa học và công nghệ, Giáo dục STEM còn giúp học sinh phát triển kỹ năng mềm một cách hiệu quả, đặc biệt là kỹ năng giao tiếp. Trong quá trình thực hiện các dự án nhóm, học sinh phải tương tác, chia sẻ ý kiến và cùng thảo luận để đạt được mục tiêu chung. Điều này không chỉ tạo ra một môi trường học tập tích cực mà còn giúp các em rèn luyện khả năng truyền đạt suy nghĩ và quan điểm của mình một cách rõ ràng và thuyết phục.
Học sinh cũng học cách thể hiện sự tôn trọng đối với ý kiến của bạn bè trong nhóm, biết cách lắng nghe và phản hồi một cách xây dựng, từ đó phát triển sự hiểu biết và đoàn kết trong quá trình làm việc.
Như trong dự án nghiên cứu Hệ thống hướng sáng tự động cho tấm pin năng lượng mặt trời tại STEMax, bên cạnh các hoạt động làm việc độc lập, học sinh còn được hợp tác với các chuyên gia tại trường đại học và mentor có kinh nghiệm để hoàn thành dự án. Trong dự án này, học sinh được tham gia vào việc thiết kế một hệ thống giúp tấm pin năng lượng mặt trời tự động điều chỉnh hướng để tối ưu hóa việc hấp thụ ánh sáng. Dự án nhằm giải quyết vấn đề sử dụng năng lượng hiệu quả hơn trong bối cảnh nguồn năng lượng tái tạo ngày càng trở nên quan trọng.
Học sinh được đảm nhận vai trò trung tâm trong dự án, hợp tác với các chuyên gia và mentor từ chương trình CREST cấp bậc Silver. Quá trình thực hiện bao gồm việc lập kế hoạch, thiết kế và chế tạo nguyên mẫu hệ thống điều khiển, thử nghiệm và thu thập dữ liệu, đánh giá hiệu suất, và cải tiến thiết kế để đạt được kết quả tốt nhất.
Qua quá trình này, học sinh không chỉ nâng cao kỹ năng giao tiếp và làm việc nhóm mà còn phát triển các kỹ năng khoa học – kỹ thuật cần thiết. Bên cạnh đó, học sinh sẽ cải thiện được cách trao đổi thông tin hiệu quả và làm việc chuyên nghiệp hơn, từ đó làm nổi bật bật giá trị của tinh thần hợp tác trong các dự án STEM.
Một trong những giá trị lớn nhất của Giáo dục STEM là khả năng thúc đẩy tư duy giải quyết vấn đề. Khi đối mặt với các thách thức trong dự án, học sinh phải cùng nhau tìm cách vượt qua. Từ việc thiết kế, thử nghiệm đến sửa chữa những lỗi sai, học sinh được khuyến khích suy nghĩ sáng tạo và hợp tác chặt chẽ để đưa ra các giải pháp tối ưu
Những kỹ năng này không chỉ hữu ích trong lớp học mà còn trong cuộc sống hàng ngày và công việc tương lai của học sinh. Giải quyết vấn đề không chỉ yêu cầu kiến thức chuyên môn mà còn đòi hỏi khả năng làm việc nhóm, lắng nghe các ý kiến đa dạng và cùng nhau xây dựng một giải pháp khả thi.
Học sinh khi tham gia các hoạt động trong những dự án STEM không chỉ học cách hợp tác mà còn phát triển kỹ năng trình bày và phản biện dựa trên các cơ sở và bằng chứng xác thực. Thông qua các dự án, các em học cách bảo vệ quan điểm của mình một cách logic, đồng thời lắng nghe và đánh giá ý kiến của người khác, từ đó hình thành tư duy và hành động như một nhà khoa học và kỹ sư thực thụ.
Một điểm quan trọng khác là kỹ năng lãnh đạo cũng được phát triển. Khi tham gia các dự án STEM, học sinh có cơ hội đảm nhận vai trò lãnh đạo nhóm, quản lý và phân công công việc, từ đó nâng cao sự tự tin và khả năng điều phối. Đặc biệt, đối với chương trình CREST từ cấp độ Bronze, Silver và Gold tại STEMax Education sẽ tạo điều kiện vào môi trường tốt nhất cho học sinh được phát triển những kỹ năng chuyên sâu, giúp các em trở thành những người dẫn dắt hiệu quả và động viên nhóm hoàn thành nhiệm vụ một cách tốt nhất.
Giáo dục STEM không chỉ là một phương pháp giáo dục hiện đại tập trung vào các kiến thức khoa học và công nghệ mà còn là một công cụ mạnh mẽ giúp học sinh phát triển kỹ năng làm việc nhóm và các kỹ năng mềm quan trọng khác. Thông qua các dự án STEM, đặc biệt là những chương trình được thiết kế kỹ lưỡng tại STEMax Education, học sinh có cơ hội thực hành giao tiếp, hợp tác và giải quyết vấn đề, từ đó chuẩn bị cho những thách thức trong học tập và sự nghiệp tương lai. Đồng thời, khi kết hợp với học tiếng Anh, các dự án Giáo dục STEM còn mở ra cơ hội phát triển kỹ năng ngôn ngữ trong bối cảnh quốc tế hóa ngày càng mạnh mẽ.